AD Server หรือ Active Directory Server คือระบบบริหารจัดการข้อมูลส่วนกลางที่ใช้สำหรับการควบคุมและจัดการทรัพยากรในเครือข่ายคอมพิวเตอร์ (network) รวมทั้งระบบรักษาความปลอดภัย โดยเฉพาะในองค์กรขนาดใหญ่ และขนาดกลาง
AD ถูกพัฒนาโดย Microsoft และเป็นส่วนหนึ่งของระบบปฏิบัติการ Windows Server ทำหน้าที่ในการจัดเก็บข้อมูลเกี่ยวกับผู้ใช้ อุปกรณ์ และทรัพยากรต่าง ๆ ในเครือข่าย เช่น เครื่องพิมพ์ โฟลเดอร์ไฟล์ และนโยบายความปลอดภัย
ความสำคัญของ AD Server
- การบริหารจัดการผู้ใช้และทรัพยากร AD ช่วยให้ผู้ดูแลระบบสามารถจัดการผู้ใช้ คอมพิวเตอร์ และทรัพยากรอื่น ๆ ในเครือข่ายได้จากศูนย์กลาง โดยสามารถกำหนดสิทธิ์การเข้าถึงข้อมูลและทรัพยากรต่าง ๆ ได้
- การรักษาความปลอดภัย AD มีการควบคุมการเข้าใช้งานระบบ (authentication) ผ่านการยืนยันตัวตน (authentication) เช่น ชื่อผู้ใช้และรหัสผ่าน เพื่อให้เฉพาะผู้ที่ได้รับอนุญาตสามารถเข้าถึงข้อมูลได้
- การจัดการนโยบายองค์กร (Group Policy) สามารถกำหนดนโยบายหรือการตั้งค่าต่าง ๆ ในเครือข่ายได้ เช่น การกำหนดนโยบายการใช้งานซอฟต์แวร์ การบังคับใช้นโยบายความปลอดภัย รวมถึงการตั้งค่าเครื่องคอมพิวเตอร์หลาย ๆ เครื่องในเครือข่ายพร้อมกัน
- การขยายตัวและการจัดการง่าย AD มีความสามารถในการจัดการข้อมูลผู้ใช้และทรัพยากรจำนวนมาก ทำให้องค์กรที่มีผู้ใช้และคอมพิวเตอร์จำนวนมากสามารถจัดการได้อย่างง่ายดายจากที่เดียว
วิธีการใช้งาน AD Server
- ติดตั้ง Active Directory Domain Services (AD DS) การใช้งาน AD Server เริ่มต้นจากการติดตั้ง AD DS บน Windows Server โดยติดตั้งผ่าน Server Manager
- กำหนด Domain AD จะทำงานโดยการสร้าง “โดเมน” ซึ่งเป็นพื้นที่ที่ผู้ใช้และอุปกรณ์ต่าง ๆ จะถูกจัดการร่วมกัน
- การสร้างผู้ใช้และกลุ่ม ผู้ดูแลระบบสามารถสร้างบัญชีผู้ใช้ (User) และกลุ่ม (Group) เพื่อลดภาระในการจัดการสิทธิ์ในการเข้าถึงทรัพยากรต่าง ๆ ในเครือข่าย
- กำหนดนโยบาย (Group Policy) ผู้ดูแลสามารถสร้าง Group Policy เพื่อกำหนดนโยบายการใช้งานเครื่องคอมพิวเตอร์และการเข้าถึงทรัพยากรต่าง ๆ ในเครือข่าย
- จัดการทรัพยากรและสิทธิ์การเข้าถึง AD ช่วยในการกำหนดสิทธิ์การเข้าถึงไฟล์ โฟลเดอร์ เครื่องพิมพ์ และทรัพยากรอื่น ๆ ให้แก่ผู้ใช้หรือกลุ่มตามความต้องการ
ประโยชน์เพิ่มเติมของ AD
- ช่วยให้การจัดการทรัพยากรเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ
- ลดภาระงานของผู้ดูแลระบบด้วยการจัดการแบบรวมศูนย์
- รักษาความปลอดภัยของข้อมูลในองค์กรได้อย่างมั่นคง
AD Server เป็นส่วนสำคัญของการจัดการระบบเครือข่ายในองค์กร โดยช่วยให้การบริหารจัดการผู้ใช้และทรัพยากรมีประสิทธิภาพและปลอดภัย
การ Backup Active Directory (AD) Server มีความสำคัญมากเพื่อป้องกันข้อมูลสูญหาย และช่วยให้ระบบกลับมาทำงานได้รวดเร็วในกรณีเกิดปัญหา ควรสำรองข้อมูลในส่วนต่อไปนี้
Backup AD Server สิ่งสำคัญที่ควรทำ
- System State
การสำรองข้อมูลในส่วนนี้จะเก็บข้อมูลที่สำคัญทั้งหมดของ AD เช่น ข้อมูลใน Active Directory Database (NTDS.dit), SYSVOL, ข้อมูล Registry, และไฟล์การตั้งค่าของระบบ - Active Directory Database (NTDS.dit)
ไฟล์ฐานข้อมูลของ AD ที่เก็บข้อมูลผู้ใช้ กลุ่ม นโยบาย และอื่น ๆ จำเป็นต้องสำรองข้อมูลนี้เพื่อปกป้องข้อมูลทั้งหมดของ AD - SYSVOL Folder
โฟลเดอร์นี้เก็บไฟล์ที่ใช้สำหรับ Group Policy Objects (GPOs) และ Scripts ต่าง ๆ ซึ่งจำเป็นต้องสำรองเพื่อรักษาการตั้งค่าและนโยบายขององค์กร - Registry
ข้อมูล Registry ที่เกี่ยวข้องกับการตั้งค่าของ AD และบริการอื่น ๆ ที่เชื่อมต่อกับเซิร์ฟเวอร์ - Boot Files
ข้อมูลที่จำเป็นสำหรับการบูตเซิร์ฟเวอร์ เช่น ไฟล์บูตที่สำคัญ - DNS Configuration
หากใช้ AD Integrated DNS ควรสำรองข้อมูล DNS ด้วย เนื่องจากเป็นส่วนสำคัญในการทำงานของ AD
บทสรุป AD Server เป็น Server ที่มีความสำคัญในเรื่องการรักษาความปลอดภัย รวมทั้งการควบคุมทรัพยากรในระบบเครือข่าย ดังนั้น การสำรองข้อมูล AD จึงควรทำอย่างสม่ำเสมอและทดสอบการกู้คืน (restore) เพื่อให้มั่นใจว่าข้อมูลจะสามารถกลับมาใช้งานได้ในกรณีที่จำเป็น