คงไม่มีปฏิเสธได้ว่า แบตเตอรี่ คือหัวใจของการขับเคลื่อนรถยนต์ไฟฟ้า หรือ EV Car และเป็นชิ้นส่วนที่มีมูลค่าแพงที่สุด ดังจะเห็นได้จากข่าว กรณีที่รถยนต์ไฟฟ้ามีปัญหาความชื้นเกี่ยวกับแบตเตอรี่ ทำให้รถยนต์ไฟฟ้าไม่สามารถขับเคลื่อนได้ สำหรับราคาเปลี่ยนแบตฯ ก็แพงในระดับซื้อรถใหม่ได้เลย
อัตราการเสื่อมของแบตเตอรี่ในรถยนต์ไฟฟ้า (EV) คือความสามารถในการเก็บรักษาพลังงานที่ลดลงเมื่อเวลาผ่านไป ซึ่งมีหลายปัจจัยที่ส่งผลต่ออัตราการเสื่อมนี้ โดยทั่วไป แบตเตอรี่ลิเธียมไอออนที่ใช้ในรถยนต์ไฟฟ้ามีอัตราการเสื่อมที่ค่อนข้างช้าเมื่อเทียบกับเทคโนโลยีแบตเตอรี่อื่นๆ แต่ก็ยังคงมีการเสื่อมสภาพที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ นี่คือรายละเอียดเพิ่มเติม:
ปัจจัยที่ส่งผลต่ออัตราการเสื่อมของแบตเตอรี่ EV
- จำนวนรอบการชาร์จและการคายประจุ (Charge-Discharge Cycles)
- แบตเตอรี่มีอายุการใช้งานที่วัดเป็นจำนวนรอบการชาร์จและการคายประจุ ซึ่งอัตราการเสื่อมสภาพจะเพิ่มขึ้นตามจำนวนรอบการใช้งาน
- อุณหภูมิ (Temperature)
- การชาร์จและใช้งานในอุณหภูมิสูงสามารถเร่งการเสื่อมสภาพของแบตเตอรี่ได้
- ในทางกลับกัน การใช้งานในอุณหภูมิต่ำเกินไปก็สามารถลดประสิทธิภาพของแบตเตอรี่ชั่วคราว
- การชาร์จจนเต็มและการคายประจุจนหมด (State of Charge)
- การชาร์จแบตเตอรี่จนเต็มและการปล่อยประจุจนหมดบ่อยๆ อาจทำให้อายุการใช้งานของแบตเตอรี่ลดลง
- การรักษาระดับการชาร์จให้อยู่ในช่วงกลางๆ (เช่น 20-80%) สามารถช่วยยืดอายุแบตเตอรี่ได้
- วิธีการชาร์จ (Charging Method)
- การชาร์จแบบเร็ว (Fast Charging) แม้จะสะดวก แต่สามารถเพิ่มอัตราการเสื่อมของแบตเตอรี่เมื่อเทียบกับการชาร์จแบบปกติ (Slow Charging)
ตัวเลขเฉลี่ยของอัตราการเสื่อม
- โดยทั่วไป: แบตเตอรี่ลิเธียมไอออนในรถยนต์ไฟฟ้ามักมีอัตราการเสื่อมประมาณ 1-2% ต่อปี ขึ้นอยู่กับการใช้งานและปัจจัยต่างๆ
- หลังจากใช้งาน 5-10 ปี: ความจุของแบตเตอรี่อาจลดลงเหลือประมาณ 70-90% ของความจุเดิม
การรับประกันแบตเตอรี่
ผู้ผลิตรถยนต์ไฟฟ้าส่วนใหญ่จะมีการรับประกันแบตเตอรี่ระยะยาว เพื่อสร้างความมั่นใจให้กับผู้บริโภค เช่น:การรับประกันแบตเตอรี่ 8 ปีหรือ 160,000 กิโลเมตร: หลายแบรนด์เสนอการรับประกันในระยะนี้ ซึ่งครอบคลุมอัตราการเสื่อมของแบตเตอรี่ให้คงความจุไว้ได้มากกว่า 70% ในช่วงระยะเวลาการรับประกัน
เมื่อเราทราบแล้ว่า แบตเตอรี่มีอายุการใช้งาน และมีราคาแพงขนาดไหน ดังนั้น การดูแลและใช้งานอย่างถูกวิธี จะช่วยลดปัญหาแบตเตอรี่เสื่อมเร็วขึ้น ดังนั้น ลองมาดูวิธีช่วยยืดอายุการใช้งานของแบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้า ว่ามีเคล็ดลับอะไรบ้าง
วิธีลดอัตราการเสื่อมของแบตเตอรี่
- ชาร์จแบตเตอรี่ในช่วงระดับกลาง: หลีกเลี่ยงการชาร์จจนเต็มหรือปล่อยจนหมด
- หลีกเลี่ยงการชาร์จแบบเร็วบ่อยๆ: ใช้การชาร์จแบบปกติหากเป็นไปได้
- เก็บรักษาและชาร์จแบตเตอรี่ในอุณหภูมิที่เหมาะสม: หลีกเลี่ยงการเก็บรถในที่ร้อนหรือเย็นเกินไป
- จัดการการใช้งานที่สมเหตุสมผล: หลีกเลี่ยงการขับขี่ที่ทำให้แบตเตอรี่เกิดความร้อนสูง
การพิจารณาและดูแลรักษาตามคำแนะนำเหล่านี้สามารถช่วยยืดอายุการใช้งานของแบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่ทั้งนี้ ขึ้นกับสภาพภูมิอากาศของแต่ละสถานที่ด้วยเช่นเดียวกัน
